Haza Risale-i Hurufi Azime

Elif kelamı arap da 23 veche sahibdir.

1.Elifi asıl.Mislü “Eta yeti elifi”..
2.Elifi vasıl.Unsur ve üktub emir fili.gibi.
3.Elifi fasıl.Nasaruu ce ketebuu da kil elif gibi.
4.Elifi kati.Ekrama ve ename elifi gibi..
5.Elifi zamir.Daraba ve keteba elifi gibi.
6.Elifi tesniye.Zeydan ve amıran elifi gibi.
7.Elifi vasat.E enzertehum..gibi.
8.Elifi Tefdil.Zeydun afadlu min amır gibi.
9.Elifi Teaccub.Ma ahsene zeyden gibi.
10.Elifi İstifham.E rakebe emiru? Gibi.
11.Elifi İnkar.E teduune balen ve tezerune ahsenel halikıyn.
12.Elifi Takdir.Elestü birabbikum galu Bela..
13.Elifi istikbal.Ensaru ..gibi.
14.Elifün nüdbe.Va zeydaah.Va men hadara be şerzifer mah..
15.Elifi Vakıf.Reytü zeyden.
16.Elifi İrab.Reytu achake ve iyyake vel mereti hunake.
17.Elifi Nida.A zeydün.gibi.
18.Elifi bedel.Baa ve gale..
19.Elifi Ziyade.Ihmarre elifi.
20.Elifi Tenis.Müslümaat elifi gibi.
21.Elifi cemi teksir.El makabir vel mesacid elifi.
22.Elifi sıfat.Ihmarre ve isferra..elifi.
23.Elifi cemi inas(müennes).

BA BEŞ VECİH ÜZERİNE DİR.
1.Ba-i asıl.Ketebe ve darabe gibi..
2.Ba-vasil.Murra zeydün bi amır gibi.
3.Ba-i bedel anil mim.Sebede rasehu(semee rasehu)Manası Dehene ,başını boyadı..
4.Ba-i kasem,Billahi gibi.(Bai semen)İşteraytühü bi dirhem.gibi.

Ta Beş Veche sahiptir.
1.Tai asil.Sebete gibi.
2.Tai ziyade.İftehare gibi.
3.Tai bedel anil vavi.Tallahi,vallahi demktir.
4.Tai hitab.Ketebtü nin tası gibi.
5.Tai te'nis.Ketebet in tası gibi.

Tsa-ü sadece bir çeşit dir.Asıl dır.Abese(ts) gibi.
Cim iki vecihdir.Cimi asıl cimi bedel dir.Ha ve cha bir vecihdir.Ha-i asıl feraha ve charace gibi.
Dal üç vecihdir.1.Asıl.id gibi.2.Bedel anit tai.izdecere aslı iztecere.3.Bedel aniz zali.itteker aslı iztekere, üçlüsü zeker dir.
Ra asıl zahare gibi.Za iki vecihdir.
Za-i asıl za-i bedel anissadi vessin.Ala kıraetin.Siratal müstekıym.Za-i asıl ğabeze gibi.Zai bedel,zirat ve sirat gibi.

Sin beş vecihdir.1.Asıl.2.Taleb.İstechrece gibi.3.Bedel anissadi.Sirat.4.Ziyade.5.Sevfe.Setedribi gibi.
Şin iki vecihdir.Asıl ve bedel anil kafi.Aleyş,aleyke demektir.Asıl,şekere gibi.
Aleyk ve bike gibi.
Sad bir vecihdir.Asıldır.Sabere gibi.
Dad bir vecihdir.Asıl dad darebe gibi.
Ta iki vecihdir.Asıl ve bedel anittai dir.Asıl zahare gibi.İstarebe aslında ittarebe idi.
Za bir vecihdir.asıl olan,zahare gibi.
Ayın iki vecihdir.Asıl alime gibi. Ve bedel anil hemze,raaeyt reeyt gibi.
Ğayın.Bir çeşit Ğayın vardır.Ğafera gibi.
Fa-ü üç çeşittir.Faü asıl ferra gibi,Fa-ü atıf “sümme nebtehil fenecal”gibi,fa-ü cevap.Atini fe ekrimke gibi.
Fa-ü fezalik,fa-ü talil,fa- tefdil,fa-ü istinaf..Şarta cevap olan fa bazen mahzüf olur.Fa-ü sebebiyyet,Misal;kafiye ve şerhi şafiye de kavaidi murab yahut irab bahsinde çokca mevcüddur.El gaf bir vecihdir.Gafı asıl.Gamer gibi.
El kaf beş veçih üzeredir.Kaf-ül asıl Ekber gibi.,kafü ziyade”leyse ke mislihi şyün”,kafü bedel anil gaf kale bedel an gale..,kafül hıtab nasru ke,kafi teşbih “kesrabim bagietin”,kafı tenzir,kafi temsil,kafi talil,kafi gıran kafiye nin murabinde var,bakınız.
Lam 14 Vecihdir..
1.Lamı asıl lemme,2.lamı ziyade abid li,lamı cins işteraytüt temre,3.lamı tarif hazarracül,4.lamı tahsis li yerib,5.lamı temlik “le eğlebene ene ve rüsüli,6.lamı ıbtida le zeydün faricün,7.lamı tekid ,8.lamı emir li yedrib.9.lamı key,10.lamı arz,11.lamı illet,12.lamı müsteğas ya le bekir,13.lamı teaccub ya le temre,14.lamı ğaraz,
Not:ELİF LAM MİM..SİRRİ İFŞA ETMEKTEDİR.
El mim 14 Vecihdir.1.mimi asıl racim gibi,2.mimi ziyade mansur gibi.,3.mimi bedel anil nun damir ve amber gibi.4.mimil cem nasartehum gibi.
Nun 8 Vecihdir.
1.Nunu asıl nasara,2.nunu ziyade inkata gibi,3.nunu ıvaz nasaratni müslimatin,4.nunu istikbal nensuru,5.nunu mütekellim vahde ve ğayir ,6,nunu tekid,7,nunu cemi,8,nunu irab yedribani,9,nunu muhbir annefsih ve ğayrih,10,inna nahnu gibi.nunu tekid “le eğlebenne ena ve rüsüli”gibi.11.nunu cemi nisa,nasarne gibi.12.Nunu vikaye caeni zeydün gibi.
El ha'ü 8 Vecihdir.
1.Asıl herabe gibi..2.Kinaye nasruha.3.Alamet badiratuhu ve katibehu.4.Bidayet Alametuh 5.Nüdbe Va ahmedahu.6.Vakıf mel gari-ah.7.Ettehim va gavmahü 8.Ziyade igame gibi.
El Vavu 14 Vecihdir.
1.Vavı ibtida ,2.istinaf.3.istkbal.4.itiraz.Bu örnekler için murabi,şerhi kafiyeye bak.5.Mea manasına.6.Asıl va ade.7.Fasıl amıru.8.Ziyade işruune gibi.9.ıvaz Musa.10.Cemi Müslimune.11.zamir keferuu.12.Atıf”la tekulussemek ve
teşribu leben.13.İstikbal tensuru gibi..ke eteyne aslı eveyne.14.Hal Caeni racülün vehuve rakibun.15.Cevap.İn etani fe ekrimke..
16.Kasem, Vallahi.17.Eşbah, aleyhimu .18.Nudbe ve rab,va omer.”Ve beldetun leyse biha enisün illel yeaafiru.Ve illeiys baiydetünnebat.Ve rubbe beldetün.
El ya-ü 12 Vecihdir.
1.Asıl,rema.2.Ziyade,şehidun.3.nida,ya zeyid.4.Bedel,seyyid ve meyyit .5.Zamir,unsuri.6.İstikbal,yensuru.7.İşba,illıyyine.8.İzafe,ğulami.9.Tasğir,gadirun.10.Nisbet,kureyşiyyun.11.Tesniye,müslimeyni.12.Cemi,ra eytül müslimine.

Temmetürisale Bu Risale bitti..HMCK tercüme etti.23.11.2015