~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
İLME TEŞVİKİNİN ARKA PLANI
CEHALETİN KÖTÜLÜĞÜ
VE TERK EDİLMESİNİN GEREĞİ
1) Cehalet ve tembellik;
a) Öyle bir yol ki yöneleni rezil ve zelil eder,
b) Bir müzmin hastalık ve sefilliktir,
c) Öyle bir karanlık ki ışığın sönmesiyle beraber oluşan karanlık gibi
ilmin olmadığı yeri de hemen cehalet kaplar,
d) Öyle bir binek ki her bineni gözden düşürür ve sefalet gecikmeden ona
ulaşır.
e) Sahibini en kalabalıkta bile yalnızlaştırır hatta öz yurdunda bile
gurbet hayatı yaşatır.
f) Çevresine sürekli yük ve muhtaç olmaktan kurtulamaz.
2) Cehalet ve tembellik;
a) Talihsizliğe talip olmadır, çünkü herkes ilerlerken cehalet ise sürekli
geriletir.
b) Kendine yapılan bir iyiliği bile yanlış yorumlatarak koca bir ömrü heder
eder.
c) İnsanın elini, ayağını ve kalbini çer çöp gibi yaralar ve kusurları ve
acıları büyütür.
d) Öyle bir mahlûk ki köpek gibi ısırdıkça ve yılan gibi zehirledikçe haz
alır.
e) Cehalet çok israfkar, çok masraflı ve de çok yorucu bir cehennem
yolculuğudur.
3) Cahil;
a) Olayları sebep ve sonuçları ile yorumlamayı bilmediği için en küçük
olayda bile boş teneke gibi gürültü çıkarır ve olayların önünde kağıt gibi
yuvarlanır,
b) Nereye gitse yük olur ve yorgunluk verir ama bir türlü anlamaz, anlasa
da anlamaz gibi görünür, çünkü çok egoist, çok alıngan, çok çabuk kırılan
ama uyarılınca affetmeyen bir yapısı vardır.
c) Çevresinin kovmak istediği veya zor katlandığı çevreyi insana dar
getiren bir kişidir,
d) Kendisine bile düşmandır, bu nedenle istese de kimseye dost olamaz,
e) Kafası karanlık, dili de zehirli olduğundan hoş bir sohbet yapılamaz
çünkü her an kaba ve küfürlü vs. konuşarak incitebilir,
f) İyilik yapmak isterken zarar verebilir, bu nedenle aradaki mesafeyi
korumalıdır yoksa hiç gelişmeyen bir cahille gezen itibarını da iki paralık
eder,
g) Kendi seviyesini bilmediği gibi bilmediğini de kabullenmez ayrıca
çevresindekilerin de seviyesini ve kıymetini bilmez, bunalımdan da
kurtulamaz ve karamsarlık dağıtır.
h) İman ile küfürü birbirine karıştırdığı için yaratana şükretmesi
gerekirken nankörlük bile yapar,
ı) Kendi bölgesinde hata üstüne hata yaparak bazen kusurları ile öğünerek
zamanla dostsuz kalarak hiç olur, çünkü ilimsiz bir beyin kurumuş bir ottan
veya çürümekte olan ağaçtan farksızdır.
i) Cahilin en tehlikelisi, her şeyi bildiğini iddia eder ve ağlanacak
haline bile güler ki bu tip insanlarla polemiğe girmemeli çünkü ne zaman ne
söyleyeceği ve ne yapacağı belli değildir.
4) Kronikleşmiş inkâr ve cehalet; yağmurlu, karanlıkta ve engebeli bir
ovada yapılan bir yolculuğa benzer. Bir arazide en küçük bir ışık bile yolu
aydınlatırken bunları zor aydınlatır. Bunları kıymetli bir koltuğa oturtsak
bile kurbağa gibi her an çamura veya karanlığa sıçrarlar.
5) Eski Yunan’ dan beri her toplumsal kriz veya siyasi değişimde hep
düşünürler veya bilim adamları zarar görürken uluslar arası cahiliye de
buna karşı sıradan bir sporculuk ve müzisyenlik bile itibar görmüştür. Bu
yaklaşım zaman zaman bilimsel çalışmaların ve okuma alışkanlıklarının önünü
kesmiştir ki bu durumda cehaletin ekmeğine yağ sürmüştür.
6) En üstün teknolojinin bile bazen zevk, eğlence ve cehaletin emrinde
olması çok büyük bir talihsizliktir. Çünkü iman ve ahlakı hesaba katmayan
eğitim ve öğretim Hiroşima’ ya atılan atom bombası gibi hep vahşet
getirmiştir.
7) Cehalete düşmemek için aklı iyi kullanarak beslendiği şeye tapan
inekperest cahil bir çoğunluğa değil vahye uymalıdır. Çünkü;
a) Enam 116 / 141 - Eğer yeryüzündeki insanların çoğuna uyacak olursan seni
Allah yolundan saptırırlar...
b) Bakara 206 / 31 - Ona Allah’ tan kork dendiği zaman cahiliyet duygusu,
izzeti onu günah işlemeye götürür. İşte buna cehennem kâfidir ve o cehennem
ne kötü yataktır.
Not: Burada örnek bir cahil ve cehalet analizi yapılmaktadır. Bu uçuruma
düşülmemesi için tasvir edilmektedir yoksa kimse horlanmamaktadır. Çünkü
insana horlanmak kadar ağır gelen başka bir şey yoktur. Çünkü cehalet
cahili hiç ederken âlimin ilmi ise onu yüceltmektedir. Bu güzelliğe rağmen
okumamak aklı ve gözü bir nevi iptal etmektir.
8) Eski cahiliye de sadece kızlar toprağa gömülürlerdi, günümüz cahiliyesin
de ise hem kızlar hem de erkekler sömürünün ve hayâsızlığın bataklığına
gömülmektedir. Hâlbuki Bakara 104 ‘e baktığımızda İsrail oğulları gibi
bilgi ve amelden uzaklaşıp sürekli cahilleşerek sürüleşmeyi yasakladığını
görürüz.
9) Cahil kalmanın nedenleri;
a) Bazı toplumlardaki batıl ve katı gelenekleri ve çarpık eğitim sistemi,
b) Bazı insanlardaki aşırı para kazanma hırsı ve mizacı,
c) Bazı kurumların karın tokluğuna çalıştırarak eğitim ve öğretimine zaman
bırakmama,
d) Modern cahiliyeden geçinen çağdaş firavun ve sömürücü Karun’ ların
oyalaması,
e) Sistemlerin her türlü imkânlarına rağmen hayat standartlarını düşürmesi
ve insanını sefalete ve cehalete itmesi,
f) Bazı insanların mizacı, gururu, bilmediklerini sormaya utanması, eksik
ve yanlış bilgileri, bazen de şartlandırılmış toplum ve tarih bilgisi
insanın önünü kesmektedir.