Musa Yücel:Sekerat-ı mevt, ölüm anında çekilen sıkıntılar hakkında bilgi verir misiniz?

Hepimizin bildigi gibi ölüm, ruhun cesetten ayrılışıdır ki, ölümün sekeratı vardır. Nitekim ayet-i kerimede ölümden kaçan insanlara bir gün mutlaka bu sekerat-ı mevtin geleceği bildirilmiştir.(Kaf, 50/19)
Hz. Aişe validemizden rivayet edildiğine göre, Peygamberimiz (asm)'in son hastalığında yanlarında bir kap içerisinde su vardı. Rasulullah (asm) mübarek ellerini suya daldırıp yüzüne sürüyor ve şöyle diyordu:
“Allah'dan başka tanrı yoktur. Muhakkak ölümün sekeratı vardır." sonra ellerini kaldırıp: "Refiku'l-A'la'da" diyor, ta ki ruhu kabzolunup eli aşağıya düşünceye kadar.(Buhari, Rikak, 42)
Yine muhaddislerin Hz. Aişe'den rivayet ettikleri diğer bir hadis-i serifte de Rasulullah (asm) bu hastalığında, elini suya sokup yüzünü ıslattıktan sonra:
"Allah'ım, sekerat-ı mevtte (ölüm zahmeti ve baygınlığında) bana yardım et."(İbn Mace, Cenaiz, 64; Tirmizi, Cenaiz, 8) diye dua ediyordu.
Hz. Aişe validemiz diyor ki;
"Ben Hz. Peygamberin, vefatında çektiği ızdırabı gördükten sonra, kolay ölmesinden dolayı kimseye gıpta etmem (imrenmem)"(Tirmizi, Cenaiz, 8)
Diğer bir rivayette de Hz. Aişe:
"Rasulullah (asm), benim midemle boğaz çukurum arasında (göğsümde) olduğu hâlde vefat etti. Rasulullah (asm)'den gördüğüm şeyden sonra, ölümün şiddetini kimse için çirkin saymam." (Nesai, Cenaiz, 6) demiştir.
Ölüm anında meleklerin görünerek herkese makamını bildirmeleri, sekerat-i mevt ve bu esnadaki durumlar dünyadakilerin muttali olamayacakları gaybi hakikatlerdendir. Mu'minin, gaybi hakikatlere dair Allah ve Rasülünün verdiği her habere inanması zaruridir. Kesin haberle bildirilmiş olan bu durumlara her Müslümanın kesin olarak inanması gerekir. Aksi hâlde imanı tehlikeye düşer.
Şer'i nasslarda, dünyada yaşarken iyi hal üzere olanların, yani iman edip emir ve yasaklara titizlikle riayet edenlerin ölumlerinin kolay olacağı ve ölüm meleğinin onlara rifk ile (yumuşaklıkla) muamele edeceği, bunun zıddı bir yaşayışa sahip olanların ise ölümlerinin şlddetli olacağı, ölüm meleğinin de hayatını küfür, isyan ve kötülükler peşinde koşarak geçirmiş olan bu insanlara sert muamele edecegi bildirilmiştir. Ancak bu, değişmez bir kaide değildir. Ölum anında Allah'ın sevgili kullarının acı çektiği, Allah'a isyan ile ömür geçirmiş olanların ölümlerinin ise çok kolay olduğu da olur.
Nitekim Rasulullah (asm)'in, ölümü anında çektiği ızdırap şiddetli olmuştur. Musa (As)'in, ruhu kabzolunduktan sonra Cenab-ı Hakk'ın kendisine ölümü nasıl bulduğunu sorması üzerine verdiği cevapta:
"Nefsimi tavada kızartılan diri serçe gibi buldum, ölmez ki istirahata kavuşsun, kurtulamaz ki uçsun."demesi de ölümün Allah'ın sevgili kulları için de bazan şiddetli olabileceğine delalet eder. Diğer bir rivayete göre Hz. Musa:
"Kasabın elinde derisi yüzülen koyun gibi." (bk. Hasan İdvi, Meşarik, Mısır, 1316, s. 15) demistir.
Peygamberimiz (asm), az günah işleyenlerin ölümünün kolay olacağını haber verdiği ve Kelime-i Tevhid getirmiş olanlara, yani mü'minlere ölümleri anında zillet ve korku olmayacagını haber verdigi hâlde,(Münziri, et- Terğib ve’t-Terhib, 2/416-417) ölümden sonraki hayatlarının en yüksek saadet derecesinde olacağını Kur'an'ın haber verdiği bu büyük zevatın ölüm anındaki şiddetli ızdıraplarınnı sebebi nedir?
İslam alimleri, ölüm anında ızdırap çeken insanların ızdırap sebeplerinin farklı olduğunu haber vermişlerdir.(bk. Hasan İdvi, a.g.e., 40)

MusaYucel:Soru 3
Öleceğini bildiğimiz birinin yanında ne yapmalıyız, nasıl dua etmeliyiz? Sekerat anında hangi telkinlerde bulunmalıyız?
Ölüm döşeğindeki hasta, devamlı Allah'ın rahmetini düşünmeli ve ne kadar günahkar da olsa Allah'ın onu affedeceğini ümit etmelidir. Hadisi kudside yüce Allah şöyle buyurmaktadır:
"Ben kulumun bana olan zannı yanındayım." (Buhari, Tevhid, 35)
Yani kulumun bana olan zannı nasılsa öyle tecelli ederim.
Ölüm döşeğindeki hastaların yanında güzel sözler konuşulmalı, devamlı surette Allah'ın rahmetinden bahsedilmelidir. Ve sekerattaki hastanın güzel yönlerinden bahsedilmelidir. Çünkü sekerat halindeki hastanın yanında konuşulan sözlere melekler amin derler. Resulullah (sav) Ebu Selemenin vefatında onun açık kalan gözlerini kapattıktan sonra, feryad edenlere,
“Kendinize kötü dua etmeyiniz; zira melekler söylediklerinize amin derler." (Müslim, Cenaiz, 4)
buyurur. Başka bir hadiste de şöyle buyurur:
"Sizler bir hastanın veya ölünün yanında bulunduğunuz zaman hayır söyleyin. Muhakkak ki, melekler sizin orada konuştuklarınıza amin derler." (Müslim, Cenaiz, 50)
Melekler maddi ve manevi pislikleri sevmedikleri için, sekerat halindeki hastanın yanında cünüb, lahusa, hayızlı ve gayri müslimlerin bulunmaması gerekir. Hastaya eziyet vermemek şartıyla sağ tarafına yatırılmalıdır. Eğer bu şekilde yatırılması hastaya zor geliyorsa ayağı kıbleye gelecek şekilde yatırılmalıdır.
Sekerat halindeki hastanın ağzı kuruyacağından devamlı ağzına su damlatılmalıdır. Çünkü sekerat anında şeytan hastaya elinde bir bardak su ile yaklaşır.
İslam alimleri ölüm döşeğindeki hastaya kelime-i tevhid telkin etmenin ve yanında bu kelimeleri söylemenin sünnet olduğunu söylemişlerdir. Resulullah (sav),
"Siz ölülerinize (yani ölmek üzere olan hastalarınıza) Lailahe illallahı telkin ediniz." (Müslim, Cenaiz, 1)
buyurur. Başka bir hadisi şerifte de şöyle buyururlar:
“Kimin ki son sözü Lailahe illallah olursa cennete girer." (Tirmizi, Cenaiz, 7; Ebu Davud. Cenaiz, 20)
Ölünün yanında Kur'an okumak da güzeldir. Resulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Kur'an'ın kalbi Yasin'dir. Bir kimse onu, Allah'ı ve ahiret gününü murat ederek okursa, Allah onu affeder. Onu ölülerinize okuyunuz." (İbn Mace Cenaiz. 4; Ebu Davud, Cenaiz,