Şerhu Vasiyyeti Muhammediye
Metinin Yazarı Muhammed Birgividir

Hıcri 1262 de tab Istanbul da Abdul Mecid zamanın da olunmştur.
Bu kitab Akaid ve Üsulu Diniyeyi Ehli Sünnet ve Ahlakı mahasin(Güzel Ahlak) den bahseder.
Bu Kitap ahirete talib Olan ıhvani din halis muhlis din kardeşlerimin vusulu seadete sebeb olmakla muteber olur.
Umulur ki İlim talibi olanların yanın da mustefid ve müsterşid olur.Tariki hakka ulaşmada sayu beliğ ve rağbet etmeleriyle mümkin olur.
Bazı mahallini hal,ve bazı müşkillerini izaha ber mufid olur ümidiyle şerha muhtac olduğum için bu abdi fakirden Bazı ıhvani ahret ifadeyi mutezammın
bir şerhi azbul beyan ve fasihullisan tahririni iltimas eyleyup ıhvan meclisine hizmet ve talebi rahmet ve mağfiret için bi avnillahi teala şerhi mezkurun tahririne
başladım ve Tamamladıkta;bu isimle tesmiye olundu..
Tam Adı(Cevheri Heyeti Ahmediye Fi Şerhi vasiteil Muhammediye)
Evvela Malum olsun ki ehli tasnif beynin de vacibdir ki;
Kitapların evvelin de Besmeleyi Şerifeyi zikir edup teliflerinin taatı makbule olmasını hakkın da ismi celiluşşan vesilesiyle Hak teala dan
nusret taleb ederler.
Bade Telifi Kitap (Kitap telifinden sonra)bir nimeti azime oldugundan,buna muvaffak oldukları için Hamdele ile bededip(başlayıp)Hak tealaya sena ederler.
Ve dahi Fahri cihan ,Rasülüllah s.a dini islamı tebliğ eylemede hatta öyle kulları arasında vasıtayı celilul kadr olup zülümatı küfür ve cehaletden halasa vesile
yi uzma odugundan ona salat ve selam ederler. Ve dahi al ve ashabı rıdvanullahi aleyhim ecmain Rasülüllah ile sair ehli islam arasın da dini islamı nakli ve rivayet etmekte vesile oldukları için onları dahi zikir ederler.
Mea haza musannıf merhum risalesinin evvelin de Besmele ve Hamdeleyi zikir eyledi ki risalesi bir taat-ı makbule olup moksandan muberra ola.Boyle bir telif
i celile yı kadre muvaffak olduğun da hamd u sena eyleye..Kuranı azimuşşanın uslubu hekimanesine muvaffak ve selefi salihinin telifatına mutabık ola.Badehu
Salat ve selamı zikir eyledi.Ta ki Rasülülah s.a in bazı hukukunu eda ve ruzu ceza da şefaat azimesine vesile ola.Musannıf merhum evvela (Bismillahirrahmanirrahim)
dedi.
Besmele yanı Ben bu kitabın ibadeti makbule olmasın da Hak tealanın her bir ismi şerifi istiane ile Telifine şuru ederim.
(Errahman)Oyle Allahu teala ki kemali rahmet ile mevsufdur.Rahmet ehli lüğat indin de rikkati kalb manasına gelir.Bu mana Allahu teala hakkında muhaldir.
Selefi salihin rudvanullahi teala ecmain.aslı malumdur..Vasfını Allahu tela bilur.Deyup tefsir etmediler.Kezalik zahir manası malum olmayan ayatı muteşabihat
ve ehadisi muteşabihe nekadar var ise cümlesinin manayı muradını hak tealanın ilmine tefviz edup tefsir ve tevil etmediler.
Ama halef üleması Zamanlarda muşebbihe ve mucessime gibi ehli dalalet zuhur ettiği içun her bir muteşabihe munasib mana ile tevil ve tefsir ettiler.
Onun için rahmet inam ve ihsan ile tevil edup rahman inam ve ıhsan edici demektir.Dediler.Eğer alemi dünyaya hamlolunur ise minlere ve kafirlere nimet verici
demek olur.
(Errahim)Ancak ahiret de ehli imana nimet verici demek olur.
Yahut Rahman iki cihana hamlolunur ise iki cihanın ulu nimetlerini verici dmek olur.Rahim onun tetimmesi gibi olup iki cihanın küçük nimetlerini verici demek olur.
Bu bap da dahi mana çoktur.
(Elhamdulillah)Yani her bir Hamd Allahu tealaya mahsusdur.Hamd deyu lisan ile tazim kasdıyla sena ve zikri cemil etmek demek olur.Bir cemil ihtiyari nesne uzerine
nimet mukabelesin de olmak şart değildir.
(Ellezi)Şol ALLahu teala ki
(Hedana lil islam)Biz müslümanları dini islama hidayet ve irşad eyledi.
Hidayet iki kısımdır.Birisi hidayeti ammedir.Akıl ve temyiz ve rasül ve kitab vermek tarikiyle mukelleflere bu hidayet olmuştur.
Ve birisi hidayeti hassa dır.ilmi nafi ve aameli saliha dır.Bu da Tevfik tarikıyla olur.
İmdi mutlak hidayetin manası ehli sünnet indin de matlubun tarikına lütuf ile delalet etmektir.Idlal onun zıdıdır.
Bu manaca hidayet Hak tealaya isnad olunur.Allah el hadi gibi ve rasüle dahi isnad olunur."ve inneke le tehdi ila sıratın mustekim"
gibi.. yani Ey Raülü zişan tahkik sen ummeti hakka delalet edersin.Ve Kurana isnad olunur.
"İnne hazal kurane yehdi lilleti hiye akvam"gibi yani tahkik şu Kuranı kerim delalet eder..şol tarika ki ol cümle tarikatlerden doğru dur.
İmamı hz Şeyh Eşarinin indin de Hidayet kullar da ihtidayı vermesi Halk eylemek manasına dır.Bu suret de fil hakika hidayet edici ancak Allahu teala dır.
Ve Rasül ve kitab sebep olur.Ve dahi İslam şeri şerif de iman manasınadır.Amma dini islam Muhammed Mustafa Allahu teala dan tebliğ eylediği ahkamın ismidir.
Dini İSlamın Tarifi budur;
Vad'un ilahiyyun:İlahi vazı(Kanun ve kurallar manzumesidir)Sai-gun li zevil ukuli:Akıl sahiblerini sevkeder.
Bihtiyarihim ıl mahmude:Güzeli ve doğruyu kendi ıhtiyarı ile seçimi sağlar.ilel hayri bizzat:Bizatihi(Kişinin kendisi)maksudu bizzat hayır olana sevk eder demektir.
Yani din hak teala dan tayin olunmuştur.Bu kayıt ile adetler ve insani kanunlar çıktı..Hak tealanın sair nebatat ve hayvanat, camidata dair efali buradan çıkmış..istisna edilmiş oldu.
Nebatat icad etmek,,yaz kış eylemek ve gayrileri gibi..İmamı Din..İmamıa Azam r.a indin de Din yalınız itikada muteallık ahkam..hükümler dir.
Ona Üsul ve ahkamı asliye derler.Bu ise nesih ve tebdil kabül etmez.Cemi Enbiya a.s din de muttefikler dir.Ve amalae muteallik olanlara ahkamı şeri ve füru denir.Bin;Bir manaya dır ki (vecealna)Dahi Allahu teala bizi kıldı.
(Min Ummeti Muhammedin)Muhammedin ümmetinden kıldı.(Aleyhissalatu)Hak tealanın rahmeti azimesi ve melaikeyi kiramın envayı tazim ile istiğfarı
ve muminlerin duayı hayrı ve senaları Muhammedin üzerine dir.(Vesselamu)dahi layık olmayacak nesnelerden selamı..selameti Muhammed.a.s üzerine olsun.
Malum osun ki bir peyğamber bir tayfaya geldikte ol taife onun ümmeti ve cematı olur.İman getirenlere ümmi eti icabet derler.
İman getirmeyenlere ümmeti davet derler.Muhammed mustafa inse ve cinne gönderilmiş bir peyğamber dir.Ne kadar ins ve cin varsa onun ümmetidir.
Ümmeti icabet bihasebil itikad bir rivayet de 73 fırka olmuştur.Ehli sünnet ve fırkayı naciy fırkası ehli necat dır ki Onlara ehliı sünnet ve naciye denir.
Ma adası ehli dalal dir.(Vessalatu)Hak tealanın rahmeti kamilesi ve melaikeyi kiramın envayı tazim ile istiğfarı ve muminlerin duayı hayrı ve senaları
(Vesselamu)dahi selameti azime(ala cmi il enbiya vel murselin)Cümle peyğamberler ve musrsellere..manaları inşallah mahallind mezkur olunur.
(Hususan minhum)Salat ve selam murselin den mahsusan(Ala efdalil mahlukine)cümle mahlukun efdali üzerine dir ki (Muhammedin)Ol Muhammed a.s dır
Cumle mahluk tan efdal olması onun sıfatı hassasından dır.İnşallah mahallin de zikir olunur.