Not:Faiz? Prof Gazi Özdemir/İlkay Buharalı
Ayetler :
Nisa 161:وَاَخْذِهِمُ الرِّبٰوا وَقَدْ نُهُوا عَنْهُ وَاَكْلِهِمْ اَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِۜ وَاَعْتَدْنَا لِلْكَافِر۪ينَ مِنْهُمْ عَذَاباً اَل۪يماً ﴿١٦١﴾
﴾160-161﴿
 Yahudilerin zulmü sebebiyle, bir de pek çok kimseyi Allah yolundan engellemeleri, kendilerine
yasaklandığı halde faizi almaları ve haksızlıkla insanların mallarını yemeleri yüzünden önceden helâl
kılınan temiz ve iyi şeyleri onlara haram kıldık ve içlerinden inkâra sapanlara acı bir azap hazırladık.
Rum 39:”وَمَٓا اٰتَيْتُمْ مِنْ رِباً لِيَرْبُوَ۬ا ف۪ٓي اَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا يَرْبُوا عِنْدَ اللّٰهِۚ وَمَٓا اٰتَيْتُمْ مِنْ زَكٰوةٍ تُر۪يدُونَ وَجْهَ اللّٰهِ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ ﴿٣٩﴾
﴾39﴿
 İnsanların malları içinde artsın diye faizli ödünç verdikleriniz Allah katında artmaz. Allah’ın hoşnutluğunu
isteyerek verdiğiniz zekâta gelince, işte (mânevî kârlarını) kat kat arttıranlar onu verenlerdir.
Bakara 275 ve 276
Ali İmran 130”يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَأْكُلُوا الرِّبٰٓوا اَضْعَافاً مُضَاعَفَةًۖ وَاتَّقُوا اللّٰهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَۚ ﴿١٣٠﴾
﴾130﴿
 Ey iman edenler! Kat kat faiz yemeyin. Allah’tan sakının ki kurtuluşa eresiniz.
Riba, Faid anlamında geçer.
___________________________________________________________

Tevbe 20”hümül faizun”اَلَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْۙ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّٰهِۜ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْفَٓائِزُونَ ﴾20﴿
 İnanan, hicret eden, Allah yolunda mallarıyla ve canlarıyla cihad edenlerin Allah katındaki mertebeleri
pek büyüktür. Muradına erecek olanlar da onlardır.
﴿٢٠﴾

Nur 52 “hümül faizun”ve Haşir 20 de”Hümül faizun”
Faizun,,kurtulanlar anlamında geçer.
~ Ar fāˀiḍ فائض [#fyḍ fa.] artan, fazla, bir borca karşılık ödenen artık para → feyiz

Arapça fyḍ kökünden gelen fāˀiḍ فائض  "artan, fazla, bir borca karşılık ödenen artık para"
sözcüğünden alıntıdır. feyiz maddesine bakınız.
Ribanın anlamı nedir Riba hakkında kısa bilgiler paylaşabilir
misiniz ? …
 Sözlükte "artmak, çoğalmak, yükselmek, şişmek, fazlalaşmak" …
Kur'ân, kesin bir dil ile cahiliye faizi, borç faizi (ribe'd-deyn)
veya ribe'n-nesie denilen, "vade ...
sınırı ve hangi cins ve nevi malları kapsadığı konusunda âlimler
farklı ...
Faiz, kelime olarak, "çoğalıp akmak, dolup taşmak" mânasına
gelen feyz kökünden, "çoğalıp akan, dolup taşan" anlamında
bir sıfattır. Kelime, Türkçemizde, "Borç karşılığında belli zaman
sonunda alınan belirli bir meblağ veya borcun belirli sürede
getirdiği kazanç" mânasında isim olarak kullanılmaktadır.
Türkçede bu mânada kullanılan faiz kelimesinin son harfi dad`
dır. Arapçada bir de son harfi ze olan faiz kelimesi vardır.
Bu kelime ise,  "elde etmek, kurtulmak, dileğine ermek,
başarmak" mânasına gelen feyz kökünden gelen bir sıfattır.
"Kurtulan, istediğini elde eden, başaran" mânasına gelmektedir.
Kur`ân-ı Kerîm`de, "Borç verilen şey`i belli bir ilâve ile geri alma"
mânasına olan ve feyz kökünden
türeyen fâiz;فَائض;kelimesi yoktur.
Bu kelimenin yerine, Kur`an`da riba;kelimesi kullanılmıştır.
Fevz kökünden gelen fâiz   فائزkelimesi ise Kur`an`da
zikredilmektedir. Bu iki faiz kelimesinin zaman zaman
birbirine karıştırıldığı görülmektedir. Nitekim İzmir`de yapılan
Türkiye 2. İktisat Kongresinde Türkiye Ziraat Odaları Birliği
adına sunulan bir tebliğde, böyle büyük bir yanlışlığa düşülmüş;
faiz kelimesine Kur`an`da övgüyle yer verildiğinden bahisle,
faizin İslâm`da haram olmadığı, haram kılınan hususun
tefecilik olduğu ileri sürülmüştür. Bu iddianın yanlışlığı apaçık
ortadadır. Dilimizde kullandığımız faiz kelimesiyle Kur`an`da
zikredilen faiz kelimesinin - yukarıda izah ettiğimiz vechile -
hiçbir alâkası yoktur. Bu bakımdan, faizin meşrû olduğu
iddiasının yanlışlığı açıktır. Türkçede kullandığımız mânadaki
faiz kelimesinin karşılığı, ribâ kelimesidir. Ribâ, lügatte,
"çoğalma, artma ve büyüme" mânalarına gelmektedir.
Kur`an-ı Kerîm`in indiği devrede bu kelime, "Borçludan,
borç süresi (vâde) mukabili alınan fazlalık" için kullanılıyordu.
Bu mânası ile riba mefhumu Türkçede kullandığımız faiz
kelimesinin tam karşılığı olmaktadır.