muderrisim@muderrisim.com Size gönderilen e-posta:~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~ AİLEYİ HELALİNDEN GEÇİNDİRMEK
Ailenin toplumun en temel direklerinden biri olduğunu düşünürsek, muntazambir aile yaşamının toplumun huzuru açısından ne kadar önemli olduğunukavrayabiliriz.Temeli İslam olan bir aile, Allah’ın (cc) takdirine mahzar olmak için tümgücüyle çalışacaktır. İslam dini insan hayatı ile ilgili diğer konulardaolduğu gibi, aile düzeni açısından aile kurumunun hangi kurallarçerçevesinde yürütüleceğini de düzenlemiştir. Peygamber Efendimizin yaşamışolduğu ve İslam’ın altın dönemi olan “Asr-ı Saadet” diye adlandırdığımızdönemde, İslam dini en mükemmel haliyle yaşanılmış ve o dönemden beriPeygamberimizin ailesi ve dostlarının hayatları bizlere örnek olmuşlardır.Şimdi bu önemli konunun biraz detayına girerek, Kur’an ve Sünnet ışığındaİslam’da ailenin geçimi meselesinin üzerinde duracağız.Bir ibadet olarak aile hayatıİslam’da ailenin geçimini sağlamak erkeğin görevidir. Erkek, aileninyiyecek ve giyecek gibi temel ihtiyaçlarını gidermekle yükümlüdür. Kur’an-ıKerim’de; “Allah´ın insanlardan bir kısmını diğerlerine üstün kılmasısebebiyle ve mallarından harcama yaptıkları için erkekler kadınlarınyöneticisi ve koruyucusudur.” [4:34] buyrulmaktadır. Bu yükümlülük Allah’ın(cc) teveccühünü kazanmak için bir imkan sunmaktadır. Zira ev geçiminisağlamak için yapılan tüm tasarruflar ibadet niteliğindedir. Ebu Mes’udEl-Ensari, Peygamber Efendimizin şu hadisini nakletmektedir: “Bir adamAllah’ın (cc) rızasını umarak ailesinin geçimini sağlarsa, harcadıklarıonun için birer sadaka olur.” (Buhari, 62. bölüm, No: 1)İslam dininin ailekurumuna verdiği büyük önem, Efendimizden nakledilen bu hadisten de açıkçaanlaşılmaktadır. İnsan en yakınında bulunan kimseleri koruma ve geçiminisağlamaya teşvik edilmekte, bunu yaptığı takdirde de ödüllendirilmektedir.Helalinden geçinmekAile geçimini sağlayacak olan kazancın İslamî kurallara uygun ve helalyolla elde edilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu hususta riayet edilmesigereken emir ve yasaklar mevcuttur. Bu emir ve yasaklara riayet edilmemesi,gerek bu dünyada gerekse ahirette menfi sonuçlar doğurabilir. Kur’an-ıKerim’de yasaklanan, örneğin şans oyunları, faiz, tefecilik ve alkollüiçeceklerin satışı gibi kazanç yolları, caiz ve helal olmayıpyasaklanmıştır. Çok sayıda ayet ve hadiste helal kazancın önemine dikkatçekilmiştir: “Ey iman edenler! Size verdiğimiz rızıkların temizolanlarından yeyin, eğer siz yalnız Allah’a kulluk ediyorsanız O’naşükredin.” [2:172]Bir hadiste de “Farz olan ibadetleri eda ettikten sonrahelal kazanç pesinden koşmak, farz kılınmıştır” (Abdullah ibn Mesud,Beyhaki, Mişkat)Burada ailenin geçiminin de aynı diğer farz olan ibadetlergibi farz kılındığı belirtilmiş, helal ve meşru bir kazancın önemine vurguyapılmıştır.Kadın’ın katkısıÇokça dile getirilen düşüncenin aksine, İslam’da kadının da aileningeçimine katkı sağlama imkanı vardır. Zira Efendimizin hanımlarından Zeynepbinti Cahş, el işleri, örgü ve dokuma işleri yaparak para kazanıyor,kazandığı parayı üçe bölerek, bir bölümünü orduya, bir bölümünü kendi evineve kalan diğer bölümünü de dokuma yapmak üzere yün satın almak içinayırıyordu. Bugün de hanımlar, Efendimizin hanımını örnek alıp kendikazançlarını sağlayarak diledikleri şekilde tasarrufta bulunabilirler. Ziraaile içerisinde kadın, isterse ailenin geçimine katkıda bulunabilir, ancakerkek gibi aileyi geçindirmekle yükümlü değildir. Bazı ataerkil kültürlerdekadınlara çalışma yasaklanmıştır, ancak bu yasağın sebebi dinî olmaktanziyade kültürel bir arka plana sahiptir. Erkeğin ailenin geçimini sağlamakonusundaki yükümlülüğünü yerine getirmemesi İslam inancında günah olarakdeğerlendirilmektedir. Abdullah ibn Ömer (ra), Efendimizin şu hadisininaklediyor: “Bir kişinin mesuliyetinde olduğu insanların yiyeceklerinikısıtlaması, ona günah olarak yeter.” (Ebu Davud) Peygamber Efendimizin busözü, İslam’da aile kurumunun korunmasının önemine vurgu yaparken,ihmalinin ise günah olduğunu belirtmektedir. Ayrıca İslam dininde kişinindaima çalışkan ve üretken olması esası vardır. Tembellik ve avarelik iseçirkin bir davranış biçimi olarak nitelendirilmektedir. Bunun yanı sıra İslam, Müslümanları zevk-ü sefa içerisinde olma ve ölçüsüzdavranışlardan men ederken, ailenin geçimi hususunda hem cimrilik hem deisraf etmeme konusunda uyarmıştır. Kur’an-ı Kerim’de Allah (cc): “Ey Ademoğulları! Her secde edişinizde güzel elbiselerinizi giyin; yeyin, için,fakat israf etmeyin; çünkü Allah israf edenleri sevmez ” [7:31]buyurmaktadır. Peygamber Efendimizin, maddi imkanların genişlediğidönemlerde dahi gözlemlenen mütevazi yaşantısı, Müslümanlara örnek teşkiletmektedir. Efendimiz sadakaya çok önem vermiş, hatta kıtlık zamanlarındabile yoksullar ve ihtiyaç sahipleri için yardımda bulunmuştur. Ancak buyardımlarda da orta yolun bulunması tavsiye edilir. Bu konuyla ilgili Allah(cc) Kur’an-ı Kerim’de Müslümanları şu şekilde tasvir eder: “(O kullar),harcadıklarında ne israf ne de cimrilik ederler; ikisi arasında orta biryol tutarlar.” [25:67]BereketSon olarak belirtilmesi gereken bir diğer husus da, Efendimizin sünnetindebereketin ehemmiyetinin vurgulanmasıdır. Ev geçiminin bereketli olması içingerekli davranış biçimlerine dikkat edilmesi tavsiye edilmektedir. Örneğinyemek zamanları hep birlikte sofraya oturmanın, tüm aile bireylerininbirlikte olmasının bereket getirdiği belirtilmektedir. PeygamberEfendimizin bereket hususundaki tavsiyelerine riayet edilmesi, aileningeçimini sağlama açısından son derece önem taşımaktadır. Öte yandan insanda tüm insanlığın rızkını verenin Allah (cc) olduğunu unutmamalıdır.Kur’an-ı Kerim’de bu konuda: “Şüphesiz rızık veren, güç ve kuvvet sahibiolan ancak Allah´tır.” [51:58]ve “Yeryüzünde yürüyen her canlının rızkı,yalnızca Allah’ın üzerinedir.” [11:6] buyrulmaktadır. İşte bu sebeplerleinsan, ailenin geçimini sağlama konusundaki çabalarında daima Allah’a (cc)tevekkül etmelidir.Kaynak:M. Abdulhalim: İslam‘da erkeğin eşine karşı vazifeleri, Bütün yönleriyleAsr-ı Saadet’te İslam, 1. Cilt -- Sitemize kaydoldugunuz icin tesekkürler ederim.